Monety Wandalów z mojej kolekcji -część 1

Zainteresowanie  mennictwem rzymskim z V wieku doprowadziło mnie do brzegów Afryki Północnej.
Okres ,który uważam za tak ciekawy jest ściśle powiązany  z państwem Wandalów i ich monetami.
Przybyło  mi tego ostatnio sporo, głównie za  sprawą zakupów z Francji.
Emisje ,które przypisywane są Wandalom dotyczą monet srebrnych i brązowych. Bardzo interesujące jest ,że nigdy nie wybijali ich w złocie. Nie było to bynajmniej spowodowane brakiem  kruszcu.
Pół pirackie państwo miało go pod dostatkiem. Ogołociwszy zachodnią część imperium z wszelkiego bogactwa ,skarbiec  był pełen a gospodarka funkcjonowała zupełnie dobrze.
O jej stanie świadczą liczne znaleziska monet srebrnych i drobnych będących w obiegu rynku wewnętrznego.

Wandalowie łupiący Rzym w 455 roku.

Dzisiaj chciałbym zaprezentować kilka nummusów przypisanych do konkretnych władców tego plemienia a także takich gdzie atrybucja jest już sporna.
Identyfikacja tych maleństw jest  w dużej mierze problematyczna a ponad stuletni katalog Wrotha nieaktualny.
Zacznijmy od najbardziej kontrowersyjnej monety.
Dwa nummusy z palmami ,oznaczone jako  wandalskie (Wroth 26 ,BCM 68ff) ,obecnie w publikacji  W.Hahn ,M.Metlich  -Money of the Incipient  Byzantine Empire Continued  opisano jako brązy o nominale trzech nummi, cesarza bizantyjskiego Maurycego Tyberiusza!
Takiej interpretacji pochodzenia ,dokonano na podstawie analizy wyobrażeń i analogii z innymi podobnymi brązami tego władcy ,które pochodzą z Afryki północnej.
O nominale mają świadczyć trzy owoce pod palmą, będące oznaczeniem trzech nummi.
Znaleziska archeologiczne zaprzeczają jednak temu poglądowi.
W tej chwili  większość znanych mi egzemplarzy z palmami opisane jest jednak jako wandalskie.
Wykopaliska sugerują końcówkę  królestwa Wandalów lub pierwsze lata po"rekonkwiście"Justyniana.
Nawiązanie do symboliki punickiej wskazuje jednak na emisję z czasów Gelimera (530-534).To oczywiście tylko moje przypuszczenie.
Jedno jest raczej pewne, nummusy tego typu pochodzą z pierwszej połowy VI wieku.

Waga: 07 g i 0,5 g   Mennica Kartagina 
Atrybucja: Wandalowie ,Gelimer ?-Wroth 26 ,68ff   lub Murycy Tyberiusz W.Hahn ,M.Metlich 134a,134b lub czasy Justyniana
Awers:Popiersie w diademie,płaszczu i zbroi zwrócone w prawo.
Rewers:Drzewo palmowe pod którym leżą owoce.Trzy z lewej i trzy z prawej.

 Kto znajduje się na tych prymitywnych wizerunkach Gelimer,Justynian a może Maurycy Tyberiusz? 

Następnymi ciekawym przykładami  mennictwa Wandalów   są nummusy z gwiazdą i literą D .

Określane jako proto -wandalskie, datowane są na lata 455-484,czyli na czasy Genzeryka lub jego syna Huneryka.

Inną atrybucją jest  przypisanie tych brązów początkom panowania Guntamunda (484-496).Nie wiem czy jest to prawidłowe.
Brak jakichkolwiek napisów utrudnia określenie jaki władca  wybijał te monety.
W tym przypadku bardzo ważny jest kontekst znalezisk.
Waga: 0,7 g    Mennica Kartagina
Atrybucja:MSV 185-191,BMC Vandals 16-172,MEC 1
Awers:Popiersie w diademie ,płaszczu i zbroi zwrócone w prawo
Rewers:Gwiazda w wieńcu

Waga:0,5 g     Mennica Kartagina
Atrybucja:MEC 1,13-14;BMC Vandals 150-1
Awers:Popiersie w diademie ,płaszczu i zbroi zwrócone w prawo.
Rewers: D w wieńcu