niedziela, 25 lutego 2018

Monety Wandalów z mojej kolekcji -część 2

Pora na następne nummusy Wandalów.Tym razem zaprezentuję monety Trasamunda i Hilderyka.
Panowanie Trasamunda to lata 496-523 n.e. Prawo senioratu które obowiązywało w państwie Wandalów sprawiło ,że objął on tron po swoim bracie Guntamundzie.
W tym czasie po ustaniu  wypraw łupieżczych następuje wyraźna prowincjonalizacja dziejów tego ludu.
Trasmund chociaż sam był arianinem starał się o poprawę relacji z miejscową katolicką ludnością rzymską a za jej pośrednictwem z Cesarstwem Bizantyńskim.
Z czasem po zmianie po zawiązaniu sojuszu z Ostrogotami, prześladowania powróciły lecz nigdy nie były tak silne jak za Huneryka.
Monety ,które przypisywane są temu królowi to nummusy z silnie zbarbaryzowaną sylwetką Wiktorii.
Te kilka kresek połączonych ze sobą wymaga dużej wyobraźni by dostrzec w nich uskrzydloną postać.
W mojej kolekcji znalazło się pięć takich egzemplarzy za sprawą jednego tylko zakupu.
Zasiliły kolekcję wraz z innymi numizmatami przypisywanymi Wanandalom a opisanymi jako "Monnaies Romaine Afrique du nord".




Niestety nie są najlepiej zachowane .Resztki napisów  widoczne są na dwóch nummusach.Jednak stylistycznie pasują do panowania Trasamunda i prawdopodobnie są to monety wspomnianego władcy.
Opis :
Nummus AE4  Waga:0,6 g,0,5 g,0,6 g,0,5 g,0,9 g  Mennica Kartagina 496-523 rok n.e.
Referencje:MEC 1,31-2,BMC Vandals 37-41 
Awers:Popiersie w diademie,zbroi i płaszczu zwrócone w prawo.
Rewers:Wiktoria zwrócona w prawo ,trzymająca wieniec i palmę.
Złupienie  Rzymu przez Wandalów.
Wśród wielu łupów znajdowały się także kobiety z rodziny cesarskiej w tym Eudokia ,córka Walentyniana III.



Następne  dwie monety ,które chciałby dzisiaj zaprezentować ,pośrednio związane są z wydarzeniami roku 455 kiedy Wandalowie złupili  Rzym.
Kruchy układ między Cesarstwem rządzonym przez Walentyniana III a Wandalami przewidywał  zakładników.Przez pewien czas był nim Huneryk syn Genzeryka.
By pogłębić "zależność" zaręczono go z córka cesarza Eudokią.
Śmierć Walentyniana III, który reprezentował zawarte umowy oraz niewywiązanie się z obietnicy  małżeństwa ,było jedną z "oficjalnych" przyczyn najazdu.
W ten sposób, wśród łupów znalazła się miedzy innymi niedoszła narzeczona.
Ślub odbył się  oczywiście już w Kartaginie a owocem tego związku był Hilderyk.
Niestety prawo senioratu spowodowało ,że objął on tron nie po ojcu Huneryku a dopiero  po śmierci Trasamunda w roku 523!
Będąc już w podeszłym wieku, mając takich przodków dążył do sojuszu a może  nawet do połączenia z odradzającym się Cesarstwem Bizantyjskim .
Spowodowało to opór konserwatywnej opozycji wandalskiej a w konsekwencji odsunięcie od władzy  i uwięzienie.
Prezentowanie dzisiaj nummusy są jednymi z ostatnich wybitych przez Wandalów. Co ciekawe na tym z prawej zachował się napis REX.



Opis :
Nummus AE4 Waga 0,5. i  0,6 g.        Mennica Kartagina 523-530 rok
Referencje:MEC 24-25,MIB21,BMC Vandals149-10     
Awers:(HILD) REX  Popiersie w diademie zbroi i płaszczu zwrócone w prawo.
Rewers:Krzyż w wieńcu. 


Na koniec moneta zagadka.Bardzo ładnie zachowana.Styl i pochodzenie (ta sama przesyłka"Monnaies Romaine Afrique du nord"  ) wskazuje na Wandalów.
Waga natomiast jest wyższa 1,3 g .Jest też większa od innych -13 mm przy średniej 7-8 mm pozostałych.Napisy awersu to trudne lub niemożliwe do oczytania kreski.Pierwsza litera to prawdopodobnie D .Czyli DN (DOMINVS NOSTRVM).Dalej jednak to tylko pochylone  znaczki.
Może ktoś odczyta lub widział podobny egzemplarz?


czwartek, 22 lutego 2018

Subaeratus -Publiusz Licyniusz Krassus- zapowiedź katastrofy.

Chciałbym przybliżyć następną monetę wybitą przez syna sławnego ojca.
Bardzo ciekawą z  powodu zapowiedzi przedsięwzięcia ,które okazało się katastrofą dla  obydwu Krassusów i dla samego Rzymu.
Publiusz Licyniusz Krassus był synem słynnego Marka Licyniusza Krassusa członka pierwszego triumwiratu.
Marek Licyniusz Krassus
Triumwirat zawiązany w 60 roku p n e a następnie odnowiony w 55 roku p n e był nieformalnym porozumieniem między Krassusem ,Pompejuszem i Cezarem.
Sukcesy militarne dwóch ostatnich spowodowały wzrost ambicji w tym kierunku u Krasssusa.
Owocem tego stała się tragiczna w skutkach wojna z Partami.
I w tym momencie warto przyjrzeć się rewersowi monety którą dzisiaj prezentuję.
Jest kilka jego interpretacji :
1 Upamiętnienie zwycięstwa przy bramie Kollińskiej .
2 Poddanie się Tigranesa Pompejuszowi.
3 Przegląd koni ekwitów związany z pełnioną funkcją cenzora.
4 Zobrazowanie przygotowań do wojny z Partami.
Najbardziej prawdopodobną jest jednak ta ostatnia ,za sprawą wojownika lub sylwetki kobiety w charakterystycznym dla Partów nakryciu głowy o nazwie kyrbasia.
Jak interpretować konia za postacią  ?To też ciekawa sprawa.Warto pamiętać ,że główną siłą Partów była konnica a zwłaszcza katafrakci.
Katafrakci
Możliwe ,że chodziło o symboliczne przedstawienie wroga. Przekaz propagandowy mógł brzmieć:
"Spójrzcie na tych ,którzy wkrótce nam ulegną".
Niestety w wyniku przebiegu bitwy pod Carrhae, gdzie konnica Partów unicestwiła legiony rzymskie a życie w tym starciu stracił emitent  monety jak i jego ojciec ,przekaz zmienił się na :"Pamiętajcie to nasi oprawcy".
Bitwa pod Carrhae
Opis monety:
Denar subaeratus P. Licinius Crassus  RRC 430/1 Mennica Rzym 55/54 rok p.n.e.
Waga 3,2 g
Awers:Popersie Wenus w wieńcu i diademie zwrócone w prawo ,za nią SC.
Rewers:Postać kobiety lub wojownika w kybrasii,trzymająca za uzdę konia ,mająca u stóp zbroję ,miecz i tarczę  P. CRASSVS M.F.
Egzemplarz ,który zakupiłem wymagał lekkiego podczyszczenia.Mimo nie najlepszego stanu moneta jest w pełni czytelna.