Walerian I-antoninian-Valerian I

Edessa 260 rok n.e. cesarz na skutek podstępu dostaje się do Perskiej niewoli.
Takiego nieszczęścia nie doznał żaden władca imperium przed Walerianem.Ginęli w bitwach,w wyniku spisków ale nikt nie dokonał żywota będąc podnóżkiem do wsiadania na konia.
Taki los zgotował cesarzowi Rzymian król Szapur I.
Połowa III wieku to kryzys Imperium Romanum a Walerian to spektakularna ofiara słabości państwa i armii.
Dwie monety ,które chciałbym dzisiaj pokazać to antoniniany.
Pierwsza z nich to RIC 106 Waga 3,6 g
Awers:Udrapowane popiersie cesarza w koronie radialnej zwrócone w prawo IMP C P LIC VALERIANVS PF AVG
Rewers:Sol stojący w lewo z uniesioną prawą reką i batem w lewej  ORIENS AVGG

Druga moneta to RIC 277 Waga 3,5 g
Awers:Udrapowane popiersie cesarza w koronie radialnej i zbroi zwrócone w prawo IMP VALERIANVS AVG
Rewers:Walerian i Galien stojący naprzeciw siebie.Między nimi dwie tarcze i włócznie P M TR P V COS IIII P P

Trajan -dupondius

 „Sis felicior Augusto, melior Traiano”- tak mawiali Rzymianie w późniejszych czasach. Imperium  Romanum za panowania Trajana jednego z najlepszych cesarzy ,osiągnęło szczyt swojego rozwoju.
Podboje tego władcy,dbałość o sprawy wewnętrzne przy jednoczesnej współpracy z senatem zaowocowały bardzo rozbudowaną tytulaturą na monetach .
Prezentowany dupondius wybity został w latach 115-117 n.e. Upamiętnia on ostatnią kampanię cesarza przeciw Partom.
RIC 676 Waga 13,5 g
Awers :Popiersie cesarza w koronie radialnej,zwrócone w prawo IMP CAES NER TRAIANO OPTIMO AVG GER DAC PARTHICO P M TR P COS VI P P
Rewers:Cesarz w stroju wojskowym,stojący między dwoma trofeami SENATVS POPVLVSQVE ROMANVS S C      

 Monetę wybito pod koniec życia tego znakomitego cesarza.Dziwnym zbiegiem okoliczności dzięki korozji, która uszkodziła oblicze Trajana wygląda on na tym numizmacie bardzo staro.

Otho-denar

Jest rok 69 n.e. nazywany Rokiem czterech cesarzy .
Marcus Salvius Otho w wyniku spisku przeciw Galbie  obejmuje stery imperium   .Nikt  nie wie ,że dwa tygodnie wcześniej nad Renem, legiony obwołały imperatorem innego pretendenta do władzy Witeliusza. Wybucha wojna domowa ,kończąca życie i  trzymiesięczne rządy  cesarza,którego monetę dziś prezentuję.
I właśnie z powodu  bardzo krótkiego  panowania ,numizmatów Othona nie spotyka się zbyt wiele. Są najrzadsze spośród czterech cesarzy wspomnianego roku .Poszukiwane przez kolekcjonerów osiągają bardzo wysokie ceny.Stają się też obiektem licznych fałszerstw.
Mój ostatni nabytek to denar Othona. Doskonale uzupełnia się z wcześniej pokazaną hybrydą ,gdyż rewers z Securitas występuje na obydwu numizmatach.
RIC 10 (R3) Waga 3 g
Awers:Głowa cesarza zwrócona w prawo IMP OTHO CAESAR AVG TR P
Rewers:Securitas stojąca w lewo,trzymająca wieniec i berło SECVRITAS P R

 Denar jest w średnim ,lecz zupełnie czytelnym stanie.Zwłaszcza awers z zachowanym napisem otokowym i wizerunkiem cesarza jest zadawaląjący.

 Znak czasów w których wybito monety.Denar Othona z rewersem Securitas a obok subaeratus z wizerunkiem Witeliusza i tym samym typem rewersu.Cesarze wymieniali się częściej niż zużywały się stemple w mennicy.Jakiś przedsiębiorczy pracownik oficjalnej mennicy lub warsztatu fałszerza postanowił wykorzystać to co pozostało  i  wybić takie ciekawe hybrydy.

Konstancjusz II-Constantius II

Kolejny numizmat Konstancjusza ,który chciałbym zaprezentować to follis wybity w latach 334-335 n.e.
Pochodzi z mennicy w mieście Sisca (dzisiejszy Sisak w Chorwacji).Był to ważny ośrodek militarny a od 297 roku n.e . stolica prowincji Panonia Savia. Monety bito tam w latach 297-383 n.e
Siscia RIC VII 237 Waga 2,4 g
Awers:Popiersie Konstancjusza w zbroi i  wieńcu zwrócone w prawo FL IVL CONSTANTIVS NOB C
Rewers:Dwóch legionistów z włóczniami ,wspartych na tarczach,obok dwóch sztandarów GLORIA EXERCITVS w odcinku menniczym: kropka ASIS kropka (ach ta kropkologia)

Brąz wyemitowany jeszcze za życia Konstantyna zachował się w pięknym stanie.Widoczne są wszystkie szczegóły reliefu, któremu uroku dodaje zielona patyna.
Na rewersie widzimy dwóch legionistów stojących obok sztandarów.Typowy legionista z tamtych czasów mało już przypominał tego z I,II  lub nawet początków III wieku n.e .
Z użycia wyszedł  miecz gladius ,którego wyparła dłuższa spatha.Pancerz lorica segmentata zastąpiła na powrót lorica hamata (kolczuga) lub pancerz łuskowy.Hełmy nie są odlewane z jednego kawałka brązu bo wchodzą na uzbrojenie tzw Spangenhelm (hełm żebrowy) .
Tarcze ,które widzimy również na monecie ,są duże i okrągłe. To już nie  prostokątne scutum .Włócznie na których wspierają się żołnierze z rewersu stały się główną bronią drzewcową.Pilum w tym czasie nie jest już na wyposażeniu armii rzymskiej.Wszystkie te różnice w uzbrojeniu następowały stopniowo ,zwłaszcza w drugiej połowie III wieku.Związane były ze zmianami w taktyce i wzrostem liczebności wojska.

Aurelian-antoninianus

To już drugi antoninianus tego cesarza który pochodzi z mojej kolekcji.Dotrwał do dzisiejszych czasów w dość ładnym stanie.Na awersie widzimy piękny  portret imperatora w zbroi i płaszczu .Zachowane srebrzenie i brak większych wytarć ,sugeruje krótki czas obiegu tej monety.
RIC 227 Wybita w mennicy Siscia w latach 272-274 n.e. Waga 3,1 g
Awers:Popiersie cesarza w zbroi ,płaszczu i koronie radialnej zwrócone w prawo  IMP AVRELIANVS AVG
Rewers:Cesarz z berłem stojący w prawo ,otrzymujący od Jowisza glob IOVI CONSERVATORI w odcinku menniczym gwiazdka i P